Cesarstwo rozpadało się od środka i na skutek klęsk militarnych. Wojna pochłonęła życie blisko 1,3 mln obywateli Austro-Węgier. W październiku w państwie zapanował chaos. Przedłużająca się wojna powodowała upadek autorytetu władzy oraz wzrost nacjonalizmów i ruchów niepodległościowych. Politycy reprezentujący poszczególne narody monarchii deklarowali odłączenie się od metropolii. 6 października cesarz Karol I wydał manifest, w którym zapowiadał przekształcenie cesarstwa w państwo związkowe złożone z autonomicznych narodowych „organizmów państwowych”. Ta próba reformy była jednak spóźniona. 21 października rozpoczęły się pacyfistyczne wystąpienia w Wiedniu. Trzy dni później wojska włoskie przełamały front nad Piavą. W wyniku tej ofensywy Włosi opanują Triest i zmuszą Austro-Węgry do ostatecznej kapitulacji, której warunkiem była demobilizacja i wycofanie się z południowego Tyrolu. Tymczasem w cesarstwie jak grzyby o deszczu powstawały rządy tymczasowe i rady robotnicze. W Pradze 28 października niepodległość proklamowała Czechosłowacja. W Krakowie powstała Polska Komisja Likwidacyjna na czele z Wincentym Witosem, która miała utworzyć polskie organy władzy w Galicji i polskiej części Śląska Cieszyńskiego. Wystąpienie z monarchii ogłosili także przedstawiciele narodów jugosłowiańskich, którzy proklamowali utworzenie Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. 11 listopada cesarz Karol I zrzeknie się kierowania państwem, choć nigdy nie złoży oficjalnej abdykacji. Węgry i Austria staną się odrębnymi republikami. I wojna światowa przyniosła więc kres trwającemu ponad półtora wieku panowaniu Habsburgów-Lotaryńskich, których obwinano za wywołanie i przegranie wojny. Majątki dynastii przejmie państwo, a ci członkowie rodu, którzy nie złożą przysięgi na wierność Republice Austrii, będą musieli opuścić ojczyznę. Ostatni cesarz nigdy nie pogodzi się z utratą władzy i umrze na wygnaniu. Wdowa po nim, cesarzowa Zyta, dożyje 97 lat i umrze w 1989 r. Dynastia lotaryńska stanie się więc ofiarą wojny, którą sama rozpętała.

(na zdjęciu: cesarz Karol I i cesarzowa Zyta w ostatnich dniach panowania).